Stałe kursy walutowe

W podanej powyższej klasyfikacji kursów zachodzi trudność oceny stopnia ich stałości czy zmienności. Odnosi się to zwłaszcza do kursu stałego krótkookresowego (pkt 4) i do kursu stałego o szerokiej marży wahań {pkt 5). Jeżeli np. płynne kursy walutowe funkcjonują w warunkach ustabilizowanej sytuacji gospodarki światowej, to ich wahania mogą być małe i nie przekraczać zmian kursu stałego o rozszerzonej marży wahań. Nie można jednoznacznie określić, czy lepsze są stałe, czy płynne kursy walut. Zależy to od konkretnej sytuacji w poszczególnych krajach.

Stałe kursy były stosowane w okresie względnie ustabilizowanej gospodarki światowej (1949-1971), a płynne kursy-gdy gospodarka światowa charakteryzowała się stagflacją (po 1972 r.) i wysoką stopą inflacji. W krótkim i średnim okresie kurs stały jest pasywny i nie dostosowuje się do stanu bilansu płatniczego. Natomiast kurs płynny w takim okresie, poprzez wahania swego poziomu, działa wyrównawczo na bilans płatniczy. W długim okresie różnice między kursami stałymi a płynnymi ujawniają się w pełni. Inflacyjny i nierównomierny wzrost cen w poszczególnych krajach wywoływał konieczność zmian kursów walut. Zmiany te były znaczne i dokonywane były z reguły w sytuacjach zaostrzonych kryzysów walutowych. Dewaluacje (lub rzadziej rewaluacje) walut przeprowadzono z dużym opóźnieniem. Jeśli w długim okresie zmiana kursu stałego była nieodzowna, to konieczność taka nie występowała przy kursie płynnym, ponieważ jego poziom (mimo krótkookresowych wahań) może wykazywać tylko niewielkie zmiany w długim okresie. Zwiększona częstotliwość wahań kursu płynnego może eliminować niektóre (o przejściowym charakterze) zakłócenia bilansu płatniczego i zapobiegać przez to bardziej radykalnym zmianom poziomu kursu w długim okresie. Panuje przekonanie, że stałe kursy walutowe są z reguły niezmienne w krótkim i średnim okresie, płynne zaś są zmienne w krótkim, lecz mogą być względnie stałe w średnim i długim okresie. Ocena taka jest słuszna tylko w odniesieniu do sytuacji, gdy występuje umiarkowana i względnie równomierna inflacja w gospodarce światowej. Należy również podkreślić, że stałe kursy reprezentują typ zmian nieciągłych i zachodzących na szerszą skalę, natomiast kursy płynne dają zmiany ciągłe i niewielkie.