Jak powszechnie wiadomo, Europejska Wspólnota Gospodarcza została utworzona na mocy traktatu rzymskiego z 25 marca 1957 r. W dziedzinie polityki walutowej traktat rzymski zawiera cztery podstawowe przepisy. Są one ramowe i dość ogólnikowe. Taka konstrukcja wynikała poniekąd z pewnej dozy przezorności, by nie ograniczać w przyszłości swobody działania w realizacji integracji gospodarczej sztywnymi sformułowaniami, które z biegiem lat mogłyby nie wytrzymać próby życia. Przepisy te dotyczyły realizacji celów narodowych, a nie celów Wspólnoty.
Pierwszym przepisem walutowym w traktacie rzymskim jest artykuł 104, zgodnie z którym ,,każdy kraj członkowski Wspólnoty prowadzi politykę gospodarczą niezbędną do zapewnienia równowagi całości swego bilansu płatniczego oraz umocnienia zaufania do swej waluty, czuwając przy tym nad zapewnieniem wysokiego stopnia zatrudnienia oraz stałości cen”.
Na mocy drugiego przepisu sformułowanego w artykule 106 kraje członkowskie Wspólnoty gwarantują sobie wzajemnie swobodę obrotu płatniczego i transferu z tytułu wszystkich transakcji związanych z obrotem towarów, usług i kapitałów, które to transakcje mają być – zgodnie z traktatem – zliberalizowane wewnątrz Wspólnego Rynku. Traktat nie przewiduje całkowitej liberalizacji obrotu kapitałowego, lecz tylko w takim stopniu, w jakim „jakim jest to niezbędne w celu funkcjonowania Wspólnego Rynku”. Zakres wymaganej liberalizacji obrotu kapitałowego – jak stwierdza traktat – zostanie ustalony przez wytyczne Rady Ministrów na podstawie propozycji Komitetu Walutowego EWG. Trzeci przepis zawarty w artykule 108 dotyczy różnych form udzielania pomocy krajom członkowskim. Na mocy tego przepisu, w przypadku poważnych zakłóceń bilansu płatniczego kraju członkowskiego, które mogą zagrozić funkcjonowaniu Wspólnego Rynku, przewiduje się specjalne postępowanie konsultacyjne i wydawanie zaleceń dotyczących udzielania pomocy. Może ona polegać np. na udzielaniu krajowi zagrożonemu kryzysem płatniczym czasowej pomocy kredytowej przez inne kraje członkowskie. Kredyty takie nie są udzielane automatycznie, lecz od czasu do czasu, i tylko wtedy, gdy organa Wspólnoty zaleciły podjęcie określonych przedsięwzięć uzdrawiających. Poza tym partnerzy udzielający kredytu również muszą wyrazić na to zgodę. W przypadku nagłego wystąpienia kryzysu płatniczego, kraj członkowski może sam podjąć pewne środki ochronne, musi jednak uzyskać zgodę Komisji i Rady Ministrów.
Leave a reply