Monthly Archives Lipiec 2015

Stuprocentowa rozpiętość odchyleń byłaby osiągnięta wtedy, gdyby jedna waluta znalazła się w opozycji do wszystkich pozostałych walut, tzn. gdyby odchyliła się tak daleko, jak przewiduje to marża wahań, czyli o 2,25% lub 6%. Rozpiętość odchyleń i próg odchyleń (75% rozpiętości odchyleń) dla walut wchodzących w skład systemu kursowego ESW przedstawia tabela 121.

Terminowe transakcje walutowe futures są aktualnie przeprowadzane na następujących giełdach: International Monetary Market (IMM) w Chicago, London International Financial Futures Exchange (LIFFE) w Londynie i Singapore International Monetary Exchange (SIMEX) oraz Sydney Futures Exchange (SFE). Największy wybór walut występuje na IMM (siedem walut: funt angielski, marka RFN, frank szwajcarski, jen japoński, dolar kanadyjski, peso meksykańskie i frank francuski) i na LIFFE (cztery waluty: funt angielski, marka RFN, frank szwajcarski i jen japoński). Wszystkie powyższe waluty kupowane są i sprzedawane za dolary USA. Kurs każdej z tych walut wyrażony jest w dolarach USA na jednostkę danej waluty (notowanie bezpośrednie). Taki sposób wyrażania kursów walut pozwala traktować waluty jak każdy towar, zgodnie z zasadą: kupuj, kiedy kurs jest niski i sprzedawaj, gdy kurs jest wysoki.

Umożliwił on w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych finansowanie deficytów bilansów płatniczych krajów importerów ropy naftowej, a więc krajów rozwiniętych i rozwijających się, nie będących członkami OPEC. Był on ważnym ogniwem „recyrkulacji” petrodolarów od krajów OPEC do gospodarek krajów uprzemysłowionych i ich rynków kredytowych. Elastyczność tego rynku i panująca na nim swoboda sprawiała, że w okresach niepokojów walutowych wpływał on zaburzająco na kursy walut wymienialnych, używanych jako eurowaluty. Określany jest on często mianem wrażliwego odcinka frontu walutowego.

Panuje przekonanie, że dewaluacja ma stymulujący wpływ na dochód narodowy. Powoduje ona jednak, jak już zaznaczono, wzrost cen krajowych i inflację, która eliminuje nie tylko pozytywny wpływ dewaluacji na bilans handlowy, ale i osłabia skłonność do oszczędzania. Inflacja stanowi redystrybucję dochodów od wierzycieli do dłużników. Jej negatywne skutki odczuwają przede wszystkim kategorie osób o stałych dochodach. W warunkach inflacji ulegają deprecjacji oszczędności. Inflacja wywołuje też zjawisko frustacji oraz ucieczki od wartości pieniężnych do wartości rzeczowych.

Drugą co do ważności walutą interwencyjną stała się na początku lat siedemdziesiątych marka RFN. Według oceny Niemieckiego Banku Federalnego, udział tej waluty w operacjach interwencyjnych zbliżony jest do udziału tej waluty w rezerwach walutowych świata3. Należy podkreślić, że obok dolara USA marka RFN jest główną walutą interwencyjną w ESW.

Członkami Banku są 32 banki centralne następujących krajów: Australii, Austrii, Belgii, Bułgarii, Kanady, Czechosłowacji, Danii, Estonii, Finlandii, Francji, RFN, Grecji, Węgier, Islandii, Irlandii, Włoch, Japonii, Litwy, Łotwy, Holandii, Norwegii, Polski, Portugalii, Rumunii, Republiki Południowej Afryki, Hiszpanii, Szwecji, Szwajcarii, Turcji, Wielkiej Brytanii, USA i Jugosławii. Po rozpadzie Czechosłowacji i Jugosławii status krajów członkowskich BIS uzyskają zapewne kraje powstałe w wyniku tego rozpadu, chociaż do 31 marca 1996 r. nic się nie zmieniło. Jesienią 1996 r. BIS zaprosił do członkostwa w nim banki centralne 9 krajów: Brazylii, Chin, Korei Płd., Hongkongu, Indii, Meksyku, Rosji, Arabii Saudyjskiej i Singapuru.

Skutki spekulacji walutowej dla gospodarki narodowej mogą być zarówno pożyteczne, jak też szkodliwe, zależnie od okoliczności. Jeżeli pomiędzy różnymi rynkami występują różnice w wysokości stóp procentowych, to arbitraż procentowy prowadzi do zmniejszenia tych różnic i jest gospodarczo użyteczny. Mogą być jednak sytuacje wyjątkowe, gdy np. rząd danego kraju prowadzi politykę obniżki lub podwyżki wewnętrznej stopy procentowej. Każda spekulacja ułatwiająca arbitraż procentowy będzie traktowana w tej sytuacji jako szkodliwa, jeżeli np. prowadzi ona do obniżki stopy procentowej, gdy władze wewnętrzne dążą do jej podwyżki i odwrotnie. Interes arbitrażystów i spekulantów będzie tu sprzeczny z interesem gospodarki narodowej jako całości.

Charakterystyczną cechą zmian w międzynarodowym systemie walutowym po wojnie były dążenia do regionalizacji. Wiązało się to przede wszystkim z procesami integracji gospodarczej w krajach Europy Zachodniej oraz umacnianiem pozycji Japonii w gospodarnej światowej. Chociaż Międzynarodowy Fundusz Walutowy stanowił instytucjonalne ramy funkcjonowania międzynarodowego systemu walutowego, to jednak postanowienia jego statutu były na tyle pojemne, że nie stwarzały przeszkód w wykształceniu się regionalnych stref walutowych w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych.

Po drugiej wojnie światowej powstały dwa nowe główne centra finansowe, a mianowicie Nowy Jork i Tokio. Przyczyną ich powstania i rozwoju było uzyskanie przez USA dominującej pozycji w polityce i w gospodarce światowej oraz szybka ekspansja gospodarcza i kapitałowa Japonii.

Na rynku otwartym (rynek papierów wartościowych) można wyodrębnić rynek akcji i obligacji.

Emisja akcji oznacza powiększenie kapitału zakładowego spółki akcyjnej. W tym sensie stanowi ona źródło dopływu dodatkowych środków finansowych do spółki akcyjnej. Dochód z akcji w postaci dywidendy uzależniony jest od wysokości zysku przeznaczonego do podziału, po potrąceniu należnych podatków. Kupno akcji, aczkolwiek stanowi ono ryzyko poniesienia straty w przypadku bankructwa spółki akcyjnej, jest dogodną formą zabezpieczenia się przed deprecjacją pieniądza. Wielkie spółki akcyjne w krajach kapitalistycznych często emitują akcje, które nabywają głównie banki i osoby fizyczne. Istnieje, obok pierwotnego, wtórny rynek akcji, na którym są one przedmiotem kupna i sprzedaży.