Kursy walut można sklasyfikować według różnych kryteriów. E. Drabowski, znany w Polsce specjalista od kursów walut, klasyfikuje je: 1) z punktu widzenia czasu funkcjonowania, 2) na podstawie kryterium czasu trwania, 3) z punktu widzenia ich liczebności oraz 4) z punktu widzenia stopnia ingerencji państwa w kształtowanie się kursu waluty krajowej1. Poniżej zostanie przedstawiona charakterystyka rodzajów kursów według powyższych czterech grup klasyfikacyjnych.
Z punktu widzenia czasu funkcjonowania wyróżnia się następujące rodzaje kursów walutowych:
– 1. Kurs wolnorynkowy – określany jest wyłącznie przez podaż i popyt na waluty obce na krajowym rynku walutowym. Stosowany był przez niektóre kraje kapitalistyczne w latach 1919-1924, w okresie kryzysu gospodarczego w latach 1929-1933 oraz sporadycznie po drugiej wojnie światowej.
– 2, Kurs czarnorynkowy – kształtowany jest przez nielegalne transakcje kupna i sprzedaży walut. Ten typ kursu występuje w sytuacji, gdy oficjalny kurs waluty ustalony jest na poziomie niezgodnym z układem popytu i podaży na waluty obce. Przy deficycie bilansu płatniczego i inflacji w kraju władze walutowe wprowadzają często restrykcje w handlu zagranicznym, a obowiązujący kurs stały jest z reguły kursem nadwartościowym. W tych warunkach posiadacze (eksporterzy) lub nabywcy (importerzy) dokonują nielegalnych transakcji kupna – sprzedaży walut obcych po kursie odbiegającym od kursu oficjalnego. Kurs czarnorynkowy (przykład Polski z lat powojennych) może występować również wtedy, gdy korzystny jest nielegalny wywóz i przywóz towarów z zagranicy, co zapewnia uzyskanie zysków wskutek dużych różnic cenowych.
– 3. Płynny (elastyczny) kurs walutowy – jest on ustalany przede wszystkim przez popyt i podaż walut obcych, ale czasami korygują go władze walutowe poprzez interwencję na rynkach walutowych. Walutą interwencyjną jest wtedy głównie dolar USA. Władze walutowe dokonują same oceny, w jakim stopniu kurs płynny odchyla się od pożądanego czy optymalnego poziomu. Rozróżnia się zazwyczaj interwencje mające na celu ochronę interesów gospodarki narodowej i takie interwencje, które oznaczają manipulowanie kursem, co może wywołać szkodliwe skutki dla zagranicy. Jest to tzw. czyste i brudne manipulowanie kursem.
Leave a reply