Category Finanse międzynarodowe

Jednakże rynek kredytowy ma szereg cech odrębnych od rynku towarowego. Wymiana towarów odbywa się z reguły na zasadzie natychmiastowego przekazania ekwiwalentu pieniężnego (abstrahuję tu od sprzedaży dóbr inwestycyjnych na kredyt w handlu międzynarodowym), transakcja zaś dokonywana kapitałem pożyczkowym oznacza tylko czasowe przekazanie wartości na rzecz pożyczkobiorcy, z warunkiem zwrotu w ustalonym terminie, oczywiście z odpowiednim procentem od zaciągniętego kredytu.

Dla eksporterów i importerów największe znaczenie mają następujące regulacje prawa dewizowego:

– 1) eksporterzy mają obowiązek niezwłocznego sprowadzenia z zagranicy wszelkich środków płatniczych z tytułu eksportu (do 10 grudnia 1995 r. ustalenia terminu płatności dłuższego niż trzy miesiące wymagało uzyskania zezwolenia dewizowego),

Europejski Fundusz Współpracy Walutowej powinien być w myśl propozycji Komisji wyposażony w bezpośrednie i pośrednie instrumenty działania, umożliwiające dokonywanie skoordynowanych interwencji na rynkach dewizowych, co powinno wzmocnić niezależny charakter obszaru walutowego EWG. Fundusz ten powinien zacząć stopniowo spełniać funkcję wspólnego systemu banków centralnych i odgrywać coraz większą rolę w regulowaniu ruchów kapitałów, koordynacji polityki pieniężno-kredytowej, zewnętrznej polityki walutowej i w zakresie polityki kursowej. Dla prawidłowego spełnienia przez niego tych funkcji powinien być wyposażony w waluty krajów członkowskich i w odpowiednie rezerwy walutowe. Stosowana w jego operacjach jednostka rozrachunkowa powinna być doskonalona tak, aby nabierała stopniowo cech pieniądza.

Na rynku swap występują użytkownicy finalni i pośrednicy (patrz tabela 21). Do użytkowników finalnych zalicza się banki, korporacje przemysłowe oraz instytucje oszczędnościowe i ubezpieczeniowe.

Pomiędzy rynkiem pieniężnym a kapitałowym występuje ustawiczny przepływ środków pieniężnych. Decydującą rolę w tym przepływie odgrywają względy płynności, rentowności i bezpieczeństwa lokaty. Względami tymi kierują się osoby fizyczne i prawne przy podejmowaniu decyzji co do wyboru określonych form lokat na jednym z tych rynków. Lokata kapitału pieniężnego w papierach wartościowych odpowiednio płynnych przynosi zazwyczaj niskie oprocentowanie. Niskie oprocentowanie przynoszą również wkłady bieżące w bankach i kasach oszczędności. Dużą rentowność z kolei reprezentują te lokaty, w których istnieje duże ryzyko ponoszenia strat, ale lokaty te są mniej płynne, w porównaniu z lokatami na rynku pieniężnym. W takich okolicznościach wybór odpowiedniej formy lokaty uwarunkowany jest przede wszystkim sytuacją gospodarczą i polityczną w danym kraju, wypłacalnością dłużnika, możliwością zdobycia kredytów na rynku pieniężnym w przypadku angażowania kapitału na okres długoterminowy, trafną oceną kształtowania się sytuacji w danej gałęzi gospodarki, głównie przy nabywaniu akcji itp.

Od 1985 r. interesującą i zarazem nową formą koordynacji polityki gospodarczej i walutowej w skali międzynarodowej stanowią spotkania Grupy 5 i Grupy 7. Wzmacniają one poczynania MFW w zakresie koordynacji polityki walutowej. Grupa 5 obejmuje kraje, których waluty wchodzą do koszyka SDR (Francja, RFN, Japonia, W. Brytania i USA). Natomiast Grupa 7 obejmuje kraje, których szefowie państw i rządów odbywają coroczne spotkania na szczycie (Kanada, Francja, RFN, Włochy, Japonia, W. Brytania i USA).

SDR najpierw oparto na parytecie złota równym 0,888671 g czystego złota. Parytet ten był wówczas taki sam jak parytet dolara USA, z czego wynikało, że 1 SDR = dolar USA.

Z istnienia tak pojemnego i ekspansywnego rynku eurowalut wynikają określone konsekwencje dla narodowych władz walutowych krajów kapitalistycznych i dla międzynarodowej współpracy walutowej. Zanim jednak przystąpimy do omówienia tych problemów, warto poświęcić nieco uwagi zaletom i wadom tego rynku.

Rynek euroobligacji, podobnie jak rynek eurowalut, nie podlega kontroli narodowych władz walutowych. Zaciąga się na nim pożyczki eurobligacyjne. Zapewniają one kredytobiorcy siłę kupna, którą można dowolnie rozporządzać wybierając najdogodniejsze i najtańsze źródła zakupu.

W zależności od panujących na rynku walutowym przewidywań co do kształtowania się kursu waluty w przyszłości, kursy terminowe mogą wykazywać w stosunku do kursów kasowych pewne dyskonto (gdy uważa się, że dana waluta będzie słabsza) lub premię (gdy oczekuje się wzrostu kursu).